Το ροχαλητό μπορεί απλώς να προκαλείται από τη φυσιολογική δυσφορία της εγκυμοσύνης, οπότε θα βοηθήσει ένας υγραντήρας στο χώρο και ένα μαξιλάρι για να κρατάει το κεφάλι της εγκύου ανασηκωμένο.
Μπορεί όμως να είναι σημάδι άπνοιας στη διάρκεια του ύπνου, μειώνοντας έτσι παροδικά την ποσότητα του οξυγόνου που εισπνέεται.
Επειδή η συνεχής ροή οξυγόνου είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού η αναπνοή γίνεται και για το έμβρυο, πρέπει οι έγκυες γυναίκες που ροχαλίζουν να ελέγχονται για πιθανή άπνοια στον ύπνο και να αντιμετωπίζονται ανάλογα.
Πότε και πόσο συχνά εμφανίζεται η ρινική αναπνοή στην εγκυμοσύνη;
Οι έγκυες γυναίκες υποφέρουν συχνότερα από ρινική συμφόρηση που μπορεί να καταστήσει δύσκολο τον ύπνο. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το σώμα απελευθερώνει ορμόνες που μπορεί μερικές φορές να «στεγνώσει» τους ρινικούς βλεννογόνους. Ως συνέπεια, το 25% έως 30% όλων των εγκύων γυναικών ροχαλίζουν σε κάποια περίοδο της εγκυμοσύνης τους. Αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου τριμήνου κύησης.
Πόσο επικίνδυνο είναι για την εγκυμοσύνη το ροχαλητό;
Σχεδόν κάθε γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει ήπιο έως σοβαρό ροχαλητό, σε κάποια φάση της εγκυμοσύνης της. Ωστόσο, υπάρχουν μερικοί παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τους κινδύνους της εγκυμοσύνης από τις αυξημένες αντιστάσεις της ρινικής αναπνοής στον ύπνο.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη βαρύτητα του ροχαλητού;
- Υπερβολική αύξηση του σωματικού βάρους κατά την εγκυμοσύνη
- Γυναίκες που πριν την εγκυμοσύνη είχαν ήδη προβλήματα με το διάφραγμά τους, πολύποδες, παραρρινοκολπίτιδα, ρινικές αλλεργίες
- Έγκυες που έχουν μεγαλύτερη περιφέρεια λαιμού (πάνω από 38 εκατοστά)
- Γυναίκες με μικρή κάτω γνάθο ή υπογναθία
Γιατί εμφανίζεται τόσο συχνά το ροχαλητό στην εγκυμοσύνη;
Υπήρξε μεγάλη συζήτηση σχετικά με τους λόγους που οι έγκυες γυναίκες υποφέρουν τόσο τακτικά από ροχαλητό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης οι ανώτερες αναπνευστικές οδοί της γυναίκας περιορίζονται σε εύρος όλο και περισσότερο λόγω της αύξησης του σωματικού βάρους και της συγκέντρωσης περισσότερου λίπους στα τοιχώματα του ανώτερου αναπνευστικού και κυρίως στον φάρυγγα.
Υπάρχουν και άλλοι λόγοι που σχετίζονται επίσης με την πρόκληση ροχαλητού σε έγκυες γυναίκες. Σε όλη την εγκυμοσύνη το σώμα έχει αυξημένη ροή του αίματος. Αυτή η αυξημένη ροή του αίματος βοηθά να θρέψει την έγκυο μαζί με το μωρό της. Ωστόσο μπορεί να προκληθεί διεύρυνση και επέκταση των αιμοφόρων αγγείων στην μύτη και το λαιμό, προκαλώντας πάχυνση και διόγκωση των βλεννογόνων τους, γεγονός που οδηγεί σε μηχανική ανατομική απόφραξη.
Η άπνοια ύπνου στην εγκυμοσύνη επηρεάζει το έμβρυο και με ποιό τρόπο;
Η συνεπαγόμενη έλλειψη οξυγόνου μπορεί να είναι επιβλαβής για το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Επίσης προκαλούνται ξαφνικές αφυπνίσεις, με αποτέλεσμα άτακτο και ανήσυχο ύπνο, με συνέπεια κόπωση και υπνηλία την επόμενη μέρα.
Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι η άπνοια ύπνου συνδέεται με μια άλλη πάθηση που ονομάζεται προεκλαμψία, κατά την οποία μια έγκυος γυναίκα έχει ασυνήθιστα υψηλή αρτηριακή πίεση, οίδημα και αύξηση της πρωτεΐνης στα ούρα της.
Η προεκλαμψία μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλό βάρος του νεογέννητου, πρόωρο τοκετό και σε ορισμένες περιπτώσεις θάνατο.
Μελέτη που έγινε το 2000 στη Σουηδία, διαπίστωσε άμεση σχέση ροχαλητού και υπέρτασης. Στη μελέτη συμμετείχαν 500 έγκυες γυναίκες και οι σύντροφοί τους. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να βαθμολογήσουν τα επίπεδα ροχαλητού τους σε ένα ερωτηματολόγιο, πριν και μετά τον τοκετό.
Η μελέτη διαπίστωσε μια σημαντική αντιστοιχία μεταξύ αυτών των γυναικών που ροχάλιζαν (ροχαλητό σχεδόν κάθε νύχτα) και επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη. Συγκεκριμένα, το 14% αυτών που ροχάλιζαν παρουσίασαν υψηλή υπέρταση, ενώ το 10% περιπτώσεις προεκλαμψίας.
Ποιές οι συμβουλές για έναν καλό ύπνο κατά την εγκυμοσύνη;
- Αποφύγετε την ύπτια θέση στον ύπνο (μην κοιμάστε ανάσκελα).
- Προτιμήστε το αριστερό πλευρό στην πλάγια θέση σας με τα γόνατά σας και τα ισχία λυγισμένα.
- Στηρίξτε το κεφάλι σας με ένα επιπλέον μαξιλάρι. Με την ανύψωση του κεφαλιού, μπορείτε να βοηθήσετε τις αναπνευστικές οδούς.
- Δοκιμάστε αυτοκόλλητες ταινίες ή διαστολείς των ρουθουνιών.
- Πίνετε πολλά υγρά και κυρίως νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας , αλλά όχι λίγο πριν τον ύπνο.
- Για να αποφευχθεί η καούρα, αποφύγετε μεγάλες ποσοτήτες τροφής, όξινων και τηγανητών.
- Εάν ροχαλίζετε και παρουσιάζετε υπέρταση ή και οιδήματα στους αστραγάλους και αύξηση των πρωτεϊνών στα ούρα ή πονοκεφάλους όταν ξυπνάτε ή σας λένε ότι κάνετε παύσεις στην αναπνοή μετά το ροχαλητό, ζητείστε να ελεγχθείτε για πιθανή άπνοια του ύπνου.
Γιώργος Ποταμίτης, Iατρός Ωτορινολαρυγγολόγος, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΩΡΛ Τμήματος Affidea Περιστερίου, Συνεργάτης Τμήματος ΩΡΛ Affidea Κηφισιάς