Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία νόσος των πνευμόνων που στις προηγμένες χώρες, όπως στην Ελλάδα, οφείλεται σε ποσοστό 90% στο κάπνισμα. Τα βασικά συμπτώματα της νόσου είναι ο βήχας, η αποβολή πτυέλων και η δύσπνοια.
Η νόσος στην προχωρημένη της μορφή καταστρέφει την ποιότητα ζωής των αρρώστων, τους καθηλώνει να ζουν στο σπίτι με τη βοήθεια οξυγόνου και τους οδηγεί συνεχώς στα Νοσοκομεία, λόγω συχνών λοιμώξεων, γνωστών ως παροξύνσεων της νόσου.
Η νόσος αναδεικνύεται σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της εποχής μας και ταξινομείται σταθερά στην πρώτη πεντάδα των νοσημάτων με την μεγαλύτερη θνησιμότητα.
Παρ’ όλα αυτά, η νόσος αυτή δεν έχει τύχει της απαραίτητης προσοχής από το ιατρικό σώμα και τις εν γένει υγειονομικές αρχές, ακόμη και στα προηγμένα κράτη. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, το κοινό δεν έχει συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο που διατρέχει να νοσήσει εξαιτίας του ενεργητικού και παθητικού καπνίσματος.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε την ΧΑΠ σε μία από τις πέντε πιο επικίνδυνες αρρώστιες της επόμενης χιλιετίας και συντονίζει προσπάθειες για την αντιμετώπισή της, όπως αυτή με το ακρωνύμιο GOLD (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease).
Παγκόσμιες διαπιστώσεις για την ΧΑΠ
- Η ΧΑΠ είναι η 5η αιτία θανάτου και τείνει να ανέβει στην 3η. Ευθύνεται κάθε χρόνο για περισσότερους από τρία εκατομμύρια θανάτους στον πλανήτη μας.
- Ο αριθμός των θανάτων από τη ΧΑΠ θα αυξηθεί δραματικά τις επόμενες δεκαετίες και θα οδηγήσει 500 εκατομμύρια να νοσήσουν και περίπου σε 7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.
- Το υγειονομικό κόστος της εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία ακόμη και τα πιο εύρωστα και οργανωμένα συστήματα υγείας.
- Η νόσος μπορεί να ελεγχθεί πλήρως, γιατί το βασικό της αίτιο που είναι το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα μπορεί να μειωθεί.
- Η ΧΑΠ θεωρείται σήμερα θεραπεύσιμη με την χρήση θεραπευτικών μεθόδων και συνδυασμού εισπνεόμενων φαρμάκων που βελτιώνουν την αναπνευστική λειτουργία και επιβραδύνουν ή ανακόπτουν την εξέλιξη της νόσο
Δεδομένα από την χώρα μας
Εξίσου εντυπωσιακά ζοφερές είναι και οι διαπιστώσεις της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας για την χώρα μας.
- Εννιά ενήλικες καπνιστές στους 100 στη χώρα μας πάσχουν από τη νόσο (8,4%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν. Το 56% από αυτούς, δηλαδή 300.000 αυτών, δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.
- Το κάπνισμα εκθέτει παιδιά και μη καπνιστές στο καταστροφικό παθητικό κάπνισμα.
- Οι μισοί πάσχοντες από ΧΑΠ συνεχίζουν να καπνίζουν.
- Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες σε ποσοστό 11,6% έναντι 4,8%.
- Ο αγροτικός πληθυσμός πάσχει από ΧΑΠ περισσότερο από ότι ο αστικός και πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα το 6%, στα αστικά κέντρα πλην της Αθήνας το 10,1% και στις αγροτικές περιοχές 15,1%.
Τι πρέπει να γίνει
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία συνιστά τα εξής:
- Οι καπνιστές πάνω από τα τριάντα πέντε με ένα έστω από τα συμπτώματα (βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια) να επισκεφθούν τον γιατρό τους και προφανώς να διακόψουν το κάπνισμα!
- Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση, μια ειδική εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ.
- Οι πάσχοντες πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου από τον πνευμονολόγο που είναι ο ειδικός για την ασθένεια.
- Καλεί την πολιτεία να επανδρώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια επιδημία.
- Καλεί όλους τους αρμόδιους φορείς να βοηθήσουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της καπνιστικής συνήθειας.
Γράφει η Σοφία Ραυτοπούλου MD, MSC, MRSM(UK), MBGS(UK), Επιστημονικά Υπεύθυνη Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος Ομίλου Affidea, MSc Ειδικός Ιατρός Διαταραχών Ύπνου