Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος πλησιάζει ή υπερβαίνει τη θερμοκρασία του σώματος, ειδικά όταν συνδυάζεται με συνθήκες υψηλής υγρασίας, η καρδιά χτυπά πιο γρήγορα για να βοηθήσει το σώμα να αποβάλει τη θερμότητα. Σε μια ζεστή και υγρή μέρα η καρδιά μπορεί να κυκλοφορεί 2-4 φορές μεγαλύτερο όγκο αίματος ανά λεπτό συγκριτικά με μια δροσερή μέρα.
Μετανάλυση 266 μελετών (Lancet Planet Health 2022;6: e484–95) έδειξε ότι από την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1°C παρατηρήθηκε αύξηση 2,1% στη θνησιμότητα που σχετίζεται με καρδιαγγειακά νοσήματα και αύξηση 0,5% στη νοσηρότητα που σχετίζεται με καρδιαγγειακά νοσήματα. Συχνότερα καταγράφηκαν εγκεφαλικά επεισόδια και στεφανιαίες παθήσεις. Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον κίνδυνο νοσηρότητας λόγω αρρυθμιών και καρδιακής ανακοπής και ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος νοσηρότητας είναι η εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή.
Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στις καρδιακές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα τις ζεστές ημέρες. Για παράδειγμα, οι β-αναστολείς επιβραδύνουν την καρδιά και εμποδίζουν την ικανότητά της να κυκλοφορεί το αίμα αρκετά γρήγορα για αποτελεσματική ανταλλαγή θερμότητας. Επιπλέον τα διουρητικά χάπια αυξάνουν την παραγωγή ούρων και συνπώς τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Οι ειδικοί της Affidea προτείνουν σε όλους τους καρδιοπαθείς να ακολουθούν τα βασικά μέτρα προφύλαξης από τις υψηλές θερμοκρασίες:
- Αποφεύγετε να κυκλοφορείτε το μεσημέρι έως τις 3 μ.μ., επειδή ο ήλιος είναι συνήθως πιο δυνατός, γεγονός που σας θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο.
- Φορέστε ελαφριά, ανοιχτόχρωμα ρούχα από υφάσματα που «αναπνέουν» όπως το βαμβάκι ή υφάσματα που απωθούν τον ιδρώτα. Προσθέστε καπέλο και γυαλιά ηλίου. Πριν την έξοδο, εφαρμόστε ένα αδιάβροχο αντηλιακό με τουλάχιστον SPF 15 και επαναλάβετε ξανά κάθε δύο ώρες.
- Μείνετε ενυδατωμένοι, πίνοντας μερικά ποτήρια νερό πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την έξοδο ή την άσκηση. Μην περιμένετε ποτέ να διψάσετε για να πιείτε νερό. Αποφύγετε τα καφεϊνούχα ή αλκοολούχα ποτά.
- Κάνετε τακτικά διαλείμματα όταν είστε σε εξωτερικό χώρο, βρείτε μια σκιά ή ένα δροσερό μέρος, σταματήστε για λίγα λεπτά, ενυδατωθείτε και ξεκινήστε ξανά.
- Ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας και συνεχίστε να παίρνετε όλα τα φάρμακα όπως σας έχουν συνταγογραφηθεί.
Τι γίνεται αν νιώθω “άρρωστος” λόγω της ζέστης;
Αυτοί είναι 4 γρήγοροι τρόποι για να νιώσετε καλύτερα, αν αισθάνεστε “άρρωστοι” λόγω της έντονης ζέστης:
- Μετακινηθείτε σε δροσερό μέρος, ξαπλώστε και σηκώστε ελαφρά τα πόδια σας
- Πίνετε άφθονο νερό
- Δροσίστε το δέρμα σας, ψεκάστε ή χρησιμοποιήστε ένα σφουγγάρι με δροσερό νερό. Ζητήστε από κάποιον άλλο να το κάνει αυτό για εσάς, αν είναι δυνατόν.
- Τα κρύα επιθέματα ή οι παγοκύστες στις μασχάλες ή γύρω από τον λαιμό είναι μια καλή λύση ανακούφισης. Αν τα συμπτώματα επιμένουν, ζητήστε ιατρική συμβουλή.
Ζεστός καιρός και καρδιακές παθήσεις
Αν χρησιμοποιείτε σπρέι νιτρωδών για τον έλεγχο της στηθάγχης σας, θα πρέπει να προσέχετε ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι ζεστός. Το συγκεκριμένο σπρέι μπορεί να διαστείλει πολύ γρήγορα τα αιμοφόρα αγγεία σας και να προκαλέσει απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης με κίνδυνο λιποθυμίας.
Αν πάσχετε από καρδιακή ανεπάρκεια και σας έχουν συστήσει να περιορίσετε την πρόσληψη υγρών, μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με άλλους τρόπους για να παραμείνετε ενυδατωμένοι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αν παίρνετε διουρητικά δισκία και έχετε ζαλάδα ή λιποθυμική τάση, ενημερώστε τον γιατρό σας. Η αγωγή σας μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες υγείας σας.
Αν λαμβάνετε συστηματική αγωγή για αρτηριακή υπέρταση και διαπιστώνετε χαμηλές τιμές στις μετρήσεις κατ’ οίκον, επικοινωνήστε με τον θεράποντα γιατρό σας για πιθανή τροποποίηση της αγωγής σας.
Το άρθρο υπογράφει ο Κωνσταντίνος Τσοβόλας, PhD, Καρδιολόγος του Ομίλου Affidea, με εξειδίκευση στις κληρονομικές μυοκαρδιοπάθειες στο HEART Hospital του Πανεπιστημίου UCL στη Μ. Βρετανία.